برنامه ریزی آبیاری ذرت بهاره تحت آبیاری قطره ای با استفاده از دماسنج مادون قرمز در شرایط اقلیمی اهواز

خشکی و خشکسالی یکی از مهمترین مشکلات و موانع تولید محصولات کشاورزی در جهان محسوب می شود. لذا استفاده صحیح و به موقع از منابع آبی امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. با برنامه ریزی صحیح آبیاری و تعیین زمان و میزان مناسب مصرف، آب مورد نیاز گیاه تأمین شده و ضمن خودداری از مصرف بی رویه آب، از بروز اثرات تنش خشکی و کاهش عملکرد محصول جلوگیری می شود. شاخص تنش آبی گیاه (cwsi) که بر اساس خط مبنای پایین (خط بدون تنش) و خط مبنای بالا (خط تنش حداکثر) تعریف می شود، روش مطمئنی جهت زمان بندی آبیاری و پیش بینی عملکرد گیاهان است. جهت زمان بندی آبیاری توسط شاخص تنش آبی گیاه باید حد مجاز اختلاف دمای پوشش سبز گیاه – هوا تعیین شود بنابراین علاوه بر تعیین خط مبنای پایینی و بالایی، تعیین حد مجاز اختلاف دمای پوشش سبز گیاه و هوا نیز یکی از اهداف این تحقیق قرار گرفت. برای رسیدن به این اهداف 3 تیمار آبیاری، تأمین 100 درصد، 80 درصد و 60 درصد آب تخلیه شده خاک با سه تکرار در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مورد آزمایش قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده از تیمار 100 درصد در روزهای بعد از آبیاری که گیاه ماکزیمم تبخیر وتعرق را داشت، خط مبنای پایینی و همچنین خط مبنای بالا بر اساس ضرایب خط مبنای پایینی برای فروردین، اردیبهشت و خرداد به دست آمد. براساس روابط خطوط مبنای پایین و بالا، مقدار شاخص تنش آبی گیاه برای تیمارهای 100، 80 و 60 درصد به ترتیب برابر 2/0، 3/0 و 42/0 به دست آمد. براساس تجزیه و تحلیل آماری که روی عملکرد دانه، عملکرد بلال و عملکرد توده زنده گیاه انجام شد، بین عملکرد دانه و عملکرد بلال در تیمارها در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار وجود داشت ولی اختلاف بین عملکرد توده زنده در تیمارها، در سطح 5 درصد معنی دار نبود. بیشترین عملکرد دانه، بلال و توده زنده مربوط به تیمار 100درصد به ترتیب برابر 32/8 ، 24/10 و 63/16 تن در هکتار و کمترین این مقادیر برای تیمار 60 درصد به ترتیب برابر 5، 74/6 و 22/12 به دست آمد. راندمان تولید آب مصرفی نیز برای هریک از تیمارها به دست آمد بیشترین راندمان برابر 21/14 کیلوگرم بر هکتار بر میلی متر برای تیمار 80 درصد به دست آمد که با توجه به راندمان بالای تولید آب مصرفی، این تیمار مبنای برنامه ریزی آبیاری قرار گرفت و شاخص تنش آّبی گیاه در این تیمار به عنوان حد مجاز شاخص تنش آبی گیاه در نظر گرفته شد.